گره های لنفاوی غده هایی هستند که در سیستم لنفاوی بدن قرار دارند. این سیستم یک شبکه متشکل از رگ ها ، بافت ها و ارگان هایی است که در سرتاسر بدن قرار دارند. وظیفه این غدد این است که مایع لنف را تمیز کرده ، سلول های آسیب دیده و سلول های سرطانی را از بین ببرند. جراحی غدد لنفاوی یا لنفادنکتومی ، عملی است که در آن این غده ها از بدن جدا شده و بیرون آورده می شوند. ممکن است در طی این فرآیند یک یا چند غده بیرون آورده شوند تا وجود سرطان در آن ها بررسی شود. با اینکار پزشک متوجه می شود که سرطان به بخش های دیگر سرایت کرده است یا نه ، همچنین می توان در طی این جراحی شانس عود دوباره سرطان را کاهش داد. در صورتی که شما نیز مایل به کسب اطلاعات بیشتر در مورد این عمل هستید ، این مقاله از دکتر سعید سهراب پور جراح غدد لنفاوی در تهران را از دست ندهید.
اطلاعاتی در مورد غدد لنفاوی
سیستم لنفاوی وظیفه دارد مایعات اضافی را از بافت های بدن به سیستم گردش خون برساند. این غده ها همچنین با باکتری ها ، ویروس ها و حتی سلول های سرطانی مبارزه می کنند. بخش های اصلی این سیستم شامل مویرگ های لنفی ، رگ های لنفی و گره های لنفی می شود. لنف یک مایع شفاف است و در بافت هایی یافت می شود که به سیستم گردش خون مربوط هستند. مویرگ های لنفی ، رگ های بسیار کوچکی هستند که مایع لنف اضافی را به رگ های بزرگتر می رسانند.
غدد لنفاوی ، توده های کوچک و بیضی شکلی هستند که در سرتاسر این سیستم یافت می شوند و به عنوان یک فیلتر در برابر مواد نا آشنا عمل می کنند. این گره ها به صورت گروهی در مناطقی مثل گردن (غدد سرویکال لنفاوی) ، زیر بغل (غدد اگزیلاری لنفاوی) ، لگن (غدد سرینی لنفاوی) و کشاله ران (غدد اینگویینال لنفاوی) یافت می شوند.
چرا جراحی غدد لنفاوی انجام می شود؟
سیستم لنفاوی نقش بسیار مهمی را در گسترش سلول های سرطانی به دیگر بخش های بدن ایفا می کند. این سلول ها ممکن است از محل اولیه تومور جدا شده و از طریق جریان خون و این سیستم به دیگر بخش های بدن برسند. چنین مسئله ای بیشتر در ملانوما ، سرطان های سر و گردن ، سرطان غده تیروئید ، سینه ، ریه ، معده و روده دیده می شود. سلول های سرطانی این توده ها ممکن است در مناطق دورتر ، یا خود غدد لنفاوی شروع به رشد کنند. این پروسه با نام متاستاز شناخته می شود. جراحی گره های لنفاوی به پزشک کمک می کند تا از متاستاز دادن سرطان آگاه شود. لنفادنکتومی همچنین می تواند از پخش شدن سلول های سرطانی بیشتر جلوگیری کند.
افرادی که غده لنفاوی سنتینل یا نگهبان آن ها درگیر این بیماری شده باشد ، به احتمال زیاد در دیگر غدد نیز دچار سرطان خواهند شد. به همین دلیل معمولا نیاز است تا درمان های تهاجمی دیگری مثل جراحی انتخابی یا کامل غدد لنفاوی انجام شود. در این پروسیجر بخشی یا تمام گره ها برداشته شده و ارزیابی خواهند شد. هدف از این کار پیشگیری از سرایت بیشتر سرطان به دیگر اعضای بدن می باشند.
برای دریافت مشاوره جراحی غدد بزاقی می توانید فرم تماس زیر را پر کنید.
لنفادنکتومی چه بیماری هایی را درمان می کند؟
این جراحی ، هم یک پروسه درمانی است و هم تشخیصی. در صورتی که درون غده های جدا شده سرطان کشف شود ، می توانید مطمئن باشید که سلول های سرطانی در این پروسه بیرون آورده شده اند. گاهی لازم است بعد از کشف این سلول ها ، نیاز به بررسی بیشتر و حذف غدد لنفاوی بیشتری باشد. بیرون آوردن گره هایی که سرطانی شده اند از سرایت این بیماری جلوگیری می کند. مشکلاتی که بیشترین سود را این فرآیند می برند ، شامل موارد زیر می شوند :
- سرطان سینه
- ملانوما
- سرطان های سر و گردن
- سرطان تیروئید
- سرطان ریه
- سرطان معده
- سرطان روده
انواع اصلی عمل غدد لنفاوی کدامند؟
این جراحی به دو نوع اصلی “رجینال” و “رادیکال” دسته بندی می شود. در لنفادنکتومی رجینال یا انتخابی ، از گره هایی که در محدوده تومور قرار دارند ، نمونه برداری می شود. اما در جراحی غدد لنفاوی رادیکال (که با نام توتال یا کامل نیز شناخته می شود)، تمام غدد ناحیه مورد نظر برداشته می شوند.
گاهی اوقات دکتر جراحی سر و گردن کار خود را با جدا کردن یک غده در نزدیکی تومور شروع می کند تا از وجود سرطان در آن مطمئن شود. به این رویکرد بیوپسی غده سنتینل می گویند. در صورتی که این غده سرطان داشته باشد ، پزشک غدد دیگری را نیز بیرون می آورد تا آن ها را مورد بررسی قرار دهد.
کدام غدد لنفاوی بیرون آورده می شوند؟
این گره ها به صورت گروهی در تمام بدن پخش شده اند. این جراحی بسته به اینکه سرطان در کجای بدن رخ داده ، یکی از این گروه ها را هدف قرار می دهد. رویه سرایت برخی از سرطان ها معمولا قابل پیش بینی است و از گره های خاصی آغاز می شوند. هر یک از این گروه ها اسم خاصی دارند ، پزشک برای ارزیابی یک یا چند عدد از غده های این گروه ها را بیرون می آورد. برای مثال :
جراحی غدد لنفاوی اگزیلاری
جراحی غدد لنفاوی اگزیلاری
در این عمل غده های اگزیلاری که در زیر بغل قرار دارند بیرون آورده می شوند. معمولا سرطان سینه و ملانوما ابتدا از این نقاط شروع می شوند.
لنفادنکتومی اینگویینال
لنفادنکتومی اینگویینال
گره های لنفاوی که در کانال های اینگویینال کشاله ران قرار دارند ، طی این جراحی بیرون آورده می شوند. سرطان های آلت تناسلی مردانه و زنانه از این ناحیه نشات می گیرند. در در جراحی غدد لنفاوی اینگوییفمورال ، غده های کانال فمورال که در ران قرار دارند نیز هدف قرار داده می شوند.
لنفادنکتومی سرویکال
لنفادنکتومی سرویکال
گره های داخل گردن را هدف می گیرد. این نوع جراحی برای سرطان های مربوط به سر و گردن و تیروئید انجام می شود. توجه داشته باشید این پروسه برای سرطان سرویکال ، که مربوط به سرطان سرویکس (گردن رحم) می شود به انجام نمی رسد.
عمل غدد لنفاوی رتروپریتونئال یا شکمی
عمل غدد لنفاوی رتروپریتونئال یا شکمی
در این فرآیند گره هایی که در پشت حفره شکم قرار دارند برداشته می شوند. سرطان های بیضه و تخمدان معمولا از این ناحیه شروع می شوند.
لنفادنکتومی لگنی
لنفادنکتومی لگنی
گره های موجود در لگن را که در قسمت بالایی این ناحیه قرار دارند مورد هدف قرار می دهد. سرطان مثانه ، مقعد و پروستات معمولا در این قسمت شیوع دارند.
جراحی غدد لنفاوی مدیاستینال
جراحی غدد لنفاوی مدیاستینال
گره های موجود در حفره میانی سینه برداشته می شوند. سرطان ریه و لیمفوما از این ناحیه آغاز می شوند. گاهی اوقات سلول های سرطانی به غدد بالای ترقوه نیز سرایت می کند و پزشک باید آن ها را نیز بیرون آورد.
️عوارض جراحی غدد بزاقی چیست ؟ توضیحات دکتر سعید سهراب پور
عوارض برداشتن غدد لنفاوی
برداشتن غدد لنفاوی مانند هر جراحی دیگری می تواند با عوارض زیر همراه باشد بنابراین انتخاب یک متخصص باتجربه که از بروز این عوارض جلوگیری کند، بسیار حیاتی است
- فیبروز: گسترش بافت اسکار برای برخی افراد بیشتر از دیگران می باشد. در موارد شدید ممکن است این فیبروز با رگ ها یا عضلات مجاور تداخل داشته و باعث درد یا محدودیت حرکات شود
- بی حسی/گرفتگی: آسیب به عصب ناحیه می تواند منجر به گرفتگی یا بی حسی کوتاه مدت یا برای مدت طولانی تر شود. در این موارد ورزش و فیزیوتراپی می تواند کمک کننده باشد
- تجمع مایع سروزی شفاف (پلاسمای خون فیلترشده) :تجمع مایع در ناحیه جراحی شده یک عارضه معمول کوتاه مدت پس از عمل می باشد. در این مواقع، سیستم لنفاوی شما باید تشخیص دهد که مایع لنفاوی را به کدام جهت بفرستد
- ورم لنفاوی: بدن بعضی افراد با تجمع بیش از حد مایع لنفاوی در بافت ها شرایطی را برای جمع شدن دائمی این مایع به وجود می آورد. این مورد بخصوص زمانی پیش می آید که تعداد زیادی از غدد لنفاوی شما برداشته شده و بعد از آن تجربه شیمی درمانی یا رادیوتراپی که برای سیستم لنفاوی آسیب زننده است، داشته اید. شدت ورم لنفاوی می تواند از خفیف تا شدید باشد
لنفادنکتومی چه زمانی انجام می شود؟
ممکن است در زمان های متفاوتی از پروسه درمان سرطان، نیاز به جراحی غدد لنفاوی داشته باشید. این عمل می تواند با یک تشخیص زودهنگام و قبل از شروع درمان اصلی انجام گیرد یا می تواند بخشی از یک جراحی وسیع تر برای برداشتن تومور باشد. همچنین ممکن است بعد از درمان سرطان مثل رادیوتراپی یا شیمی درمانی انجام شود تا مطمئن شوید که این بیماری ریشه کن شده است
مراحل قبل از عمل غدد لنفاوی
متخصص سلامتی شما قبل از انجام لنفادنکتومی آزمایش های اولیه ای را برای چک کردن غدد لنفاوی تان انجام می دهد. برای این کار ابتدا از رادیولوژی برای بررسی ورم یا غیرعادی بودن غدد استفاده می کند. همچنین احتمال دارد به وسیله بیوپسی با سوزن از یک غده نمونه برداری انجام دهند تا از سرطانی بودن آن اطمینان حاصل شود که اگر نتیجه آن مثبت باشد برای عمل جراحی غدد لنفاوی اقدام می شود.
سخن آخر
جراحی گره های لنفاوی ، قدمی مهم در تشخیص و درمان سرطان های مختلف در بدن می باشد. این پروسه اطلاعاتی حیاتی را در اختیار پزشک شما قرار خواهد داد. جراح می تواند از این اطلاعات برای درمان و جلوگیری از سرایت سرطان به دیگر بخش های دیگر استفاده کند. درست مثل هر عمل دیگری ، جراحی غدد لنفاوی نیز می تواند با عوارض و ریسک هایی همراه باشد. این عارضه ها کوتاه مدت و بلند مدت هستند ، اما قطعا انجام لنفادنکتومی می تواند تاثیر بسزایی در سلامت کلی شما داشته باشد.
برای دریافت مشاوره جراحی غدد بزاقی با دکتر سهراب پور می توانید فرم تماس زیر را پر کنید.
مدت زمان بهبودی پس از جراحی غدد لنفاوی
مدت زمان بهبودی پس از جراحی غدد لنفاوی به عوامل مختلفی مانند نوع جراحی ، تعداد غدد برداشته شده و وضعیت عمومی بیمار بستگی دارد. به طور کلی ، دوره اولیه بهبودی حدود ۲ تا ۴ هفته طول خواهد بود. در این مدت ، بیمار ممکن است درد ، تورم و محدودیت حرکتی را تجربه کند که با مصرف داروهای تجویز شده و مراقبت های پس از عمل کاهش می یابد. فعالیت های سنگین باید تا چند هفته بعد از جراحی محدود شوند. در موارد خاص ، بهبودی کامل ممکن است چند ماه طول بکشد ، به ویژه اگر همراه با درمان های تکمیلی مانند شیمی درمانی یا پرتو درمانی باشد.
نحوه تشخیص نیاز به جراحی غدد لنفاوی چگونه است؟
تشخیص نیاز به جراحی غدد لنفاوی بر اساس ارزیابی های دقیق پزشکی و نتایج آزمایش ها انجام می شود. مهم ترین عامل در تصمیم گیری برای جراحی ، وجود علائم مشکوک به سرطان یا عفونت در غدد لنفاوی است. ابتدا پزشک با بررسی سابقه بیمار و انجام معاینه فیزیکی ، اندازه و وضعیت غدد لنفاوی را ارزیابی می کند. اگر غدد لنفاوی متورم ، دردناک یا غیرطبیعی باشند ، پزشک ممکن است آزمایش های تصویربرداری مانند سونوگرافی ، سی تی اسکن یا ام آر آی را تجویز کند تا جزئیات بیشتری از ساختار غدد مشاهده شود.
در مواردی که نتایج تصویربرداری به تشخیص قطعی منجر نشود ، نمونه برداری (بیوپسی) از غدد لنفاوی انجام می شود. این نمونه برای بررسی دقیق تر در آزمایشگاه ارسال می شود تا وجود سلول های سرطانی یا عفونت تأیید شود. اگر سرطان در غدد لنفاوی تشخیص داده شود یا احتمال انتشار آن به دیگر نواحی بدن وجود داشته باشد ، پزشک جراحی غدد لنفاوی را به عنوان یکی از روش های درمانی پیشنهاد می دهد. همچنین ، در برخی موارد جراحی به منظور بررسی گستردگی سرطان و میزان گسترش آن به غدد لنفاوی انجام می شود ، که به این نوع جراحی جراحی تشخیصی یا بیوپسی غدد لنفاوی گفته می شود.
آیا امکان بازگشت سرطان پس از جراحی غدد لنفاوی وجود دارد؟
بله ، امکان بازگشت سرطان پس از جراحی غدد لنفاوی وجود دارد ، اما این موضوع به نوع سرطان ، مرحله آن و پاسخ بدن به درمان بستگی دارد. جراحی غدد لنفاوی معمولاً به منظور برداشتن غدد آسیب دیده و کاهش احتمال گسترش سرطان انجام می شود ، اما ممکن است برخی سلول های سرطانی باقی بمانند یا به نواحی دیگر بدن انتقال پیدا کنند. به همین دلیل ، پزشکان اغلب پس از جراحی ، درمان های تکمیلی مانند شیمی درمانی یا پرتودرمانی را توصیه می کنند تا احتمال بازگشت سرطان کاهش یابد. پیگیری منظم و آزمایش های دوره ای برای تشخیص زود هنگام بازگشت سرطان بسیار مهم است.
